Bedrijven in de Europese Unie moeten sinds begin dit jaar aan strengere rapportageregels voldoen om bij te dragen aan de duurzaamheidsdoelstellingen van de EU. Deze nieuwe regels, vastgelegd in de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), helpen bedrijven transparanter te worden over hun sociale en ecologische impact. De CSRD is een belangrijke stap in de richting van een groenere en inclusievere toekomst, met als doel Europa in 2050 klimaatneutraal te maken. Ook de gemeente Amsterdam onderzoekt welke aanknopingspunten en uitdagingen dit biedt juist op lokaal niveau.
Wat is de CSRD?
De Europese Unie voert de CSRD in vanaf 5 januari 2024. Deze nieuwe wetgeving verplicht bedrijven om uitgebreid verslag te doen van de impact die hun activiteiten hebben op zowel de omgeving als op mensen, met specifieke aandacht voor milieuzaken, sociale verantwoordelijkheid en goed bestuur. Dit helpt om transparantie te vergroten en bedrijven te stimuleren om duurzamer te werken. Om deze impact meetbaar te maken, gebruikt de CSRD het ESG-raamwerk (Environmental, Social, Governance) om bedrijfsprestaties op het gebied van milieu, sociale verantwoordelijkheid en goed bestuur te meten en te rapporteren.
De CSRD vervangt de oudere Richtlijn Niet-Financiële Rapportage (NFRD) uit 2014, en is veel breder van opzet. Waar de NFRD ongeveer 11.000 bedrijven betrof, moeten onder de CSRD meer dan 50.000 bedrijven rapporteren. Dit betekent meer transparantie voor investeerders, consumenten en andere belanghebbenden. De CSRD maakt deel uit van de Europese Green Deal, een pakket maatregelen om Europa duurzamer te maken.
Hoe werkt dat in Amsterdam?
In 2023 begon de Gemeente Amsterdam, onder leiding van het Chief Science Office, met een verkenning van het nieuwe ESG/CSRD-landschap. De ESG Innovation Collective, betrok de private en financiële sectoren bij deze verkenning. Naast partners van de universiteit en de stad Berlijn werden ook andere steden en universiteiten van het City Science Initiative, zoals Reggio Emilia, Thessaloniki en Barcelona, uitgenodigd, samen met meer dan 50 experts uit de private, publieke, sociale en culturele sectoren, om hun visie te delen op de kansen en bedreigingen voor steden en bedrijven die voortvloeien uit deze nieuwe regelgeving. Experts uit de private, publieke en maatschappelijke sectoren droegen bij. De consensus aan het einde van deze verkenning was dat het ESG-verantwoordingskader een ‘gamechanger’ zal zijn.
De gemeente Amsterdam onderzoekt hoe zij meer positie kan nemen. Vooral op sociale impact (de ‘S’ in ESG) zijn steden experts en kunnen ze waarde toevoegen.
Er zijn flinke uitdagingen, onder meer in bewustwording, zeker bij het mkb. Onderzoek van ABN Amro maakte duidelijk dat twee derde van het mkb niet op de hoogte is van de nieuwe regelgeving hoewel ze er wel mee te maken krijgen. De gemeente zet zich hiervoor in door evenementen te organiseren, in te brengen bij evenementen van anderen (zoals de Brede Welvaart Conferentie) en programma’s en activiteiten van anderen onder de aandacht te brengen, van Zuid tot Zuidoost. Maar er is meer nodig om alle mkb’ers te bereiken.
Verder werkt de gemeente Amsterdam in pilots aan het ontwikkelen van nieuwe instrumenten. In het Europese project Green at Heart kunnen sociale mkb-bedrijven de Go Sustainable-tool testen. Deze tool is ontwikkeld in Spanje en met Europese middelen vertaald naar de Nederlandse context. Green at Heart biedt zo’n 60 sociale mkb bedrijven 8.000 euro subsidie om werk te maken van verduurzaming in hun bedrijf.
Samenwerkingen en partnerschappen
Daarnaast verkent de gemeente Amsterdam hoe platforms kunnen bijdragen aan het verbeteren van de samenwerking tussen publieke, private en maatschappelijke sectoren. Zo is er nu de CitiesDAO een experiment over hoe blockchaintechnologie transparante, participatieve structuren kan helpen creëren waarmee verschillende belanghebbenden, zoals gemeenten, bedrijven en lokale gemeenschappen, gezamenlijk stedelijke uitdagingen kunnen aanpakken en gemeenschappen een stem kunnen krijgen over de impact rapportages van bedrijven uit hun buurt. Dit kan een manier zijn om de abstracte rapportages van bedrijven te verbinden aan de lokale omstandigheden in de buurt en op die manier lokale partnerschappen te stimuleren tussen bijvoorbeeld maatschappelijke initiatieven en bedrijven met een rapportageverplichting.
Ook in partnerschappen is veel te winnen. Zo liggen er kansen om grotere bedrijven die aan de ESG verplichtingen moeten voldoen te koppelen aan impactgedreven mkn organisaties. Als gemeente stimuleren we actief sociaal inkopen bij sociale ondernemingen en ook organiseren we evenementen om grotere bedrijven en sociale ondernemingen bij elkaar te brengen. Op 27 november doen we dit tijdens het event Schaal je Impact! waar het bijvoorbeeld ook gaat over wat bedrijven kunnen leren van sociale ondernemingen in hoe ze inclusief werkgeverschap vormgeven op de werkvloer. Partnerschappen zijn er zeker ook in de Metropoolregio Amsterdam verder te versterken, bijvoorbeeld met de Amsterdam Economic Board die in haar strategie en voortgang van board-organisaties volgt en verder stimuleert op dit vlak.
Meer lezen over de CSRD en Amsterdam? Hier vind je de bevindingen van de verkenning.
Op vrijdag 29 november organiseert de Impact Economy Foundation de Nationale Conferentie over Brede Welvaart. Wilt u de Nationale Conferentie Brede Welvaart bijwonen? Stuur een e-mail naar info@impacteconomyfoundation.org