Leiderschap in transitie: Wat is er nodig?

De Baak ondersteunt sinds 1947 leiders bij hun persoonlijk en professionele ontwikkeling. De afgelopen 25 jaar heeft Godfried IJsseling bijgedragen aan deze ontwikkeling als trainer en coach bij de Baak. Wat zijn volgens hem onmisbare leiderschapskwaliteiten in tijden van transitie?

“Stevigheid hebben om je kwetsbaar op te stellen. De moed hebben ergens openlijk mee te worstelen, zonder dat je jezelf als incapabel profileert. De meest inspirerende leiders zijn de mensen die ook hun kwetsbare kant tonen. Als je dat doet, dan toon je wie je werkelijk bent - je authenticiteit.”

Naast authenticiteit zijn er nog een aantal andere kwaliteiten nodig van een leider. Onder andere het kunnen omgaan met complexe dilemma’s, zowel in de verticale hiërarchie als horizontaal met gelijken. Hierover zegt Godfried: “Leiderschap gaat ook over doen wat de situatie van je vraagt, en dat is niet alleen maar doen wat je gezegd wordt, want uiteindelijk is dat niet leiden maar volgen.”

Leiderschap speelt een cruciale rol in het mobiliseren van groepen en het creëren van gerichte impact. Godfried van de Baak benadrukt: “Leiders kúnnen een belangrijke rol spelen, door grote groepen te inspireren tot verandering.” Echter, deze verantwoordelijkheid komt met een zware druk. Hij stelt dat het essentieel is om “fundamenteel te kijken naar leiderschap” en jezelf af te vragen: “Wat zijn mijn waarden, waar geloof ik in, wat is de juiste richting?”

Een inspirerend voorbeeld is Greta Thunberg, die volgens Godfried “een ongelofelijk verhaal” vertegenwoordigt van zuiver leiderschap. Ze toonde aan wat je als individu kunt bereiken, zonder een grote organisatie achter zich, door uit te dragen waarin zij in geloofde. In tegenstelling tot dergelijke individuele initiatieven, is het in grote corporaties of overheden veel ingewikkelder om verandering te realiseren.

“Brede welvaart of de verandering die nodig is in de organisatie en de maatschappij moet uiteindelijk van de mensen die deel uitmaken van het systeem komen,” aldus Godfried. Dit onderstreept de noodzaak voor leiders om eerst bij zichzelf te rade te gaan en daarna anderen te inspireren hen te volgen.

Personlijk leiderschap

Persoonlijk leiderschap is cruciaal voor iedereen die echte verandering wil bewerkstelligen. Godfried benadrukt: “Je kunt pas de richting ingaan die zo belangrijk is als je uit de ratrace stapt en stilstaat bij jezelf.” Deze eerste stap vraagt om zelfreflectie en het stellen van belangrijke vragen zoals: “Wat wil je creëren? Wat is voor jou écht belangrijk?” Wanneer je als leider deze vragen aan jezelf durft te stellen, dan blijken vaak sociaal-maatschappelijke, morele thema’s de sterkste gevoelens op te roepen, die ook anderen ertoe bewegen je te volgen.

Het is essentieel om te ontdekken waar je zelf in gelooft, in plaats van anderen op te leggen wat zij zouden moeten geloven. Zoals Godfried zegt: “Het zijn niet rationele analyses die mensen in beweging zetten, maar gevoelens.” Echte impact ontstaat pas wanneer je niet alleen je ratio gebruikt maar ook geraakt wordt en contact maakt met je diepere waarden en emotionele drijfveren. Persoonlijk leiderschap vraagt moed en de bereidheid om voorbij de dagelijkse routine te kijken, om zo een bredere maatschappelijke impact te realiseren.

Godfried Ijsseling​

Intergenerationeel leiderschap: hoe dan?

In de zoektocht naar leiderschap dat echt resoneert met de huidige generatie, benadrukt Godfried van de Baak de noodzaak van openheid en ontvankelijkheid. “De oude top-down modellen van command en control worden niet meer geaccepteerd. Leiders moeten nu ook luisteren naar de stemmen van de jongere generaties.” Deze generatie, vaak als ‘verwend’ bestempeld, heeft andere, legitieme verwachtingen van hun leiders. “Het is belangrijk om waarderend te luisteren. Hoe kunnen we hen ondersteunen om hun eigen weg te vinden?”

Een belangrijke vraag die Godfried opwerpt, is hoe de huidige generatie een werkelijk begrip kan opbrengen voor de volgende. “We leven in een tijd waarin de jongere generatie met een slechter toekomstperspectief kampt dan wij hadden. Hoe kunnen we hen ondersteunen om hun uitdagende toekomst vorm te geven?” Hij pleit voor een nieuwe benadering: “Het gaat erom hen aan te moedigen en te ondersteunen in het opbouwen van hun eigen toekomstperspectief.”

"Het is aan de leiders van vandaag om ruimte te bieden”.

Godfried IJsseling van de Baak biedt een helder en inspirerend perspectief op de toekomst van leiderschap. Zijn pleidooi voor authenticiteit, verbinding tussen generaties en het belang van moed zijn niet alleen relevant, maar ook noodzakelijk in een wereld die vraagt om nieuwe manieren van denken en handelen. “De uitdaging ligt in het creëren van ruimte voor verandering, zowel binnen als buiten organisaties,” concludeert hij. Het is aan de leiders van vandaag om deze ruimte te bieden en samen met de volgende generatie een betere toekomst op te bouwen.

Op vrijdag 29 december organiseert de Impact Economy Foundation de Nationale Conferentie over Brede Welvaart. Wilt u de Nationale Conferentie Brede Welvaart bijwonen? Stuur een e-mail naar info@impacteconomyfoundation.org

Scroll to Top